లడఖ్‌లో కొండచరియలు విరిగిపడే ముప్పు ఎక్కువే.. యాక్టివ్‌గా ఉన్న ఫాల్ట్ లైన్: తాజా స్టడీ

సింధూ నది వెంబడి లడఖ్ గుండా వెళ్లే టెక్టోనిక్ గతంలో అనుకున్నట్లుగా క్రియారహితంగా లేదని, వాస్తవానికి ఇది ఉత్తరం వైపు కదులుతోందని తాజా అధ్యయనం వెల్లడించింది. దీంతో లడఖ్‌లో కొండచరియలు విరిగిపడే ముప్పు గతంలో ఊహించినదాని కంటే కాస్త ఎక్కువేనని పేర్కొంది. భారత్‌, ఆసియా ఫలకలు ఒకదానితో ఒకటి కలిసేచోట ఫాల్ట్‌ లైన్‌ క్రియాశీలంగా ఉండటమే ఇందుకు కారణమని తెలిపింది. ఆసియా ఫలకంతో భారత ఫలకం ఢీ కొట్టిన ప్రాంతాన్ని ‘ది ఇండస్‌-సాంగ్పో సూచర్‌ జోన్‌’గా పిలిచే ఈ ప్రాంతం లడఖ్‌లో ఉంది. డెహ్రాడూన్‌లోని వాడియా ఇన్‌స్టిట్యూట్‌ ఆఫ్‌ హిమాలయన్‌ జియాలజీ (డబ్ల్యూఐహెచ్‌జీ) శాస్త్రవేత్తలు చేపట్టిన అధ్యయనంలో ఫాల్ట్‌ లైన్ క్రియాశీలంగా ఉన్నట్లు గుర్తించారు. దీని కారణంగా అక్కడి పర్వత ప్రాంతాలు కొంత పెళుసుగా/ బలహీనంగా ఉంటాయని, ఫలితంగా భారీ వర్షాలు కురిసినప్పుడు కొండచరియలు విరిగిపడే ముప్పు ఎక్కువగా ఉంటుందని పేర్కొన్నారు. ‘హిమాలయ ముందు, మధ్య భాగాల్లోని శివాలిక్స్, హిమాచల్ ప్రదేశ్, ఉత్తరాఖండ్, జమ్మూ కశ్మీర్, సిక్కింలో ఇప్పటికే క్రియాశీలంగా ఉంటూ కదులుతున్నట్లు గుర్తించినా తాజాగా, లడఖ్ ప్రాంతాన్ని గుర్తించాం. వాస్తవానికి మా సర్వే ఇది కాదు, ఫలకం ఇప్పటికీ టెక్టోనిక్‌గా క్రియాశీలంగా ఉంది.. చైనా నుంచి భారత్, పాకిస్థాన్ మీదుగా సింధు నది వెంబడి ఈ ఫాల్ట్ లైన్ నడుస్తుంది’అధ్యయనంలో పాల్గొన్న శాస్త్రవేత్త కౌశిక్ సేన్ అన్నారు. ఇండస్-స్పాంగో సూచర్ జోన్ అనేది విభిన్న టెక్టోనిక్ ఫలకాలు, మెటామార్ఫిక్, పాలియోగోగ్రాఫిక్ చరిత్రలతో కూడిన టెక్టోనిక్ యూనిట్లు కలిసే ప్రాంతం. లడఖ్ ఉత్తరం ప్రాంతం లేహ్ నుంచి 213 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న త్సో మోరిరి సరస్సు వరకు ఈ అధ్యయనం సాగింది. లడఖ్‌లోని ఉప్షి గ్రామం సమీపానికి 2010లో సంభవించిన స్వల్ప భూకంపం ఈ ఫాల్ట్ లైన్ వద్దే ఉందని, ఇది లోపలి చీలికకు కారణమని అధ్యయనం తెలిపింది. ఈ ప్రాంతంలో అవక్షేప శిలలు వంగి ఉన్నాయని, భూమి పైభాగం చీలిపోయి నదులు పైకిలేచాయని భూగర్భ శాస్త్రవేత్తలు గమనించారు. పర్వత శిఖరం బలహీనంగా ఉన్నట్టు గమనించాం.. ఇది చాలా లోతులో సంభవించింది. ఈ భౌగోళిక లక్షణాలను గుర్తించడానికి డెహ్రాడూన్‌లోని ఒక ప్రయోగశాలలో ఆప్టికల్లీ స్టిమ్యులేటెడ్ లైమినెన్సెన్స్, భూకంపాల వివరాలను ఉపయోగించారు. దీని ఆధారంగా గత 78,000-58,000 సంవత్సరాలుగా సింధు సూచన్ జోన్ నియో-టెక్టోనిక్‌ చురుకుగా ఉందని గుర్తించారు. 1980 దశకం చివర, 1990 దశకం ఆరంభంలో ఫాల్ట్ లైన్‌ను నిర్ధారించినప్పటికీ, ఇటీవలే దేశంలోని ఎక్కువ ప్రాంతాల్లో అబ్జర్వేటరీ స్టేషన్లు ఏర్పాటు చేయడంతో పాటు అభివృద్ధి చెందిన సాంకేతిక పరిజ్ఞానం సాయంతో మరింత లోతుగా నిర్ధారించగలిగాం.. గతంలో గుర్తించని టెక్టోనిక్ కార్యకలాపాల గురించి సమాచారం తెలుసుకున్నాం’ అని సేన్ చెప్పారు. తాజా అన్వేషణ ద్వారా భూకంప అధ్యయనం, పర్వత గొలుసుల్లో భూకంప తీవ్రత అర్థం చేసుకోవడంలో ప్రధాన సమస్యను గుర్తించగాలిమని ఆయన అన్నారు.

By October 19, 2020 at 08:03AM

Read More https://telugu.samayam.com/latest-news/india-news/tectonic-fault-line-that-runs-through-ladakh-active-as-was-thought-moving-north-study/articleshow/78740632.cms